دانلود پیشینه تحقیق و مبانی نظری مقابله مذهبی

Description

دانلود پیشینه تحقیق و مبانی نظری مقابله مذهبی

مبانی نظری مقابله مذهبی:

تئوری چندگانگی (Pluralism Theory)

تئوری هنگامه – پوپه (Contact Hypothesis)

تئوری کولی (Cultural Lag Theory)

تئوری چندگانگی: نظریه چندگانگی

تئوری هنگامه – پوپه: فرضیه تماس

تئوری کولی: نظریه تأخیر فرهنگی

مبانی نظری مقابله مذهبی

مقابله مذهبی به عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی، بر اساس برخی مبانی نظری قابل تحلیل است. در ادامه، به برخی از این مبانی نظری اشاره می‌شود:

نظریه یافتار: نظریه یافتار به این معناست که انسان‌ها برای رفع ابهامات و عدم قطعیت‌های خود، به دنبال معنا و ارزشیابی در زندگی خود هستند. در این راستا، مقابله مذهبی نیز به عنوان یکی از راه‌های ارائه معنا و ارزشیابی برای انسان‌ها در مواجهه با مسائل و مشکلات زندگی، قابل بررسی است.

نظریه انحراف اجتماعی: نظریه انحراف اجتماعی به این معناست که افرادی که از نظر اجتماعی به‌عنوان غیرمعمول و نامطبوع تلقی می‌شوند، به سمت فعالیت‌هایی مانند مقابله مذهبی روی می‌آورند. این افراد ممکن است در برخورد با مسائل و ارزش‌های اجتماعی، نظرات و عملکردهای متفاوتی داشته باشند که این نوع رفتارها را ایجاب می‌کند.

نظریه نیازهای انسانی: این نظریه معتقد است که انسان‌ها برای رسیدن به رضایتمندی در زندگی خود، نیازهای مختلفی دارند که شامل نیازهای فیزیولوژیکی، امنیتی، اجتماعی و خودشناسی است. مقابله مذهبی نیز ممکن است به عنوان یکی از راه‌های تامین نیازهای خودشناسی و ارتباط با دیگران، برای انسان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

مقابله مذهبی به عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی در سطح جامعه‌ها و بین فرهنگ‌ها وجود دارد. برای درک مبانی نظری مقابله مذهبی، می‌توان به تئوری چندگانگی ارجاع داد که در آن به تعامل بین فرهنگ‌ها و ارتباطات فرهنگی توجه می‌شود. بر اساس این تئوری، تعداد زیادی از فرهنگ‌ها واقع در یک منطقه جغرافیایی و به عنوان جامعه یکپارچه‌ای عمل می‌کنند. این فرهنگ‌ها شامل اعتقادات، شیوه‌های زندگی، شکل‌های هنری و دیگر ویژگی‌های فرهنگی هستند.

در این میان، دین به عنوان یکی از فرهنگ‌ها و ارزش‌های اجتماعی، نقش مهمی در تشکیل هویت فرهنگی افراد و جوامع دارد. اما اختلافات مذهبی می‌تواند منجر به نزاعات فرهنگی شود. برای بررسی این نزاعات، برخی نظریه‌ها و مدارکی وجود دارند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

تئوری هنگامه – پوپه: بر اساس این تئوری، نزاعات مذهبی در اثر برخورد دو فرهنگ با یکدیگر و به دنبال آن، تلاش برای فراگیری یا به فرض قبول نکردن مفاهیم و ارزش‌های دیگران رخ می‌دهد.

تئوری کولی: این تئوری بر این ایده تأکید دارد که اختلافات مذهبی نشأت خود را در ضعف اجتماعی و اقتصادی دارند.

در حوزه مقابله مذهبی، دانشمندان و محققان از طریق تحلیل پدیده‌های مختلف و بر اساس رویکردهای مختلف، نظریات و تئوری‌های مختلفی را توسعه داده‌اند. در زیر به برخی از این نظریات و تئوری‌ها و دانشمندانی که آنها را توسعه داده‌اند، اشاره می‌شود:

تئوری هنگامه – پوپه (Contact Hypothesis) توسط گوردون آلپورت و آریانا مایورز در سال 1954 مطرح شد. این تئوری بر این ایده تأکید دارد که افرادی که در محیطی با گسترش فرهنگی و اجتماعی و آشنایی با دیگر فرهنگ‌ها قرار دارند، اختلافات مذهبی و فرهنگی کمتری با هم دارند و احتمال قبول و یا تأیید دیدگاه‌های دیگران افزایش می‌یابد.

نظریه تعارض اجتماعی (Social Conflict Theory) توسط کارل مارکس و فردریش انگلز در قرن نوزدهم توسعه داده شد. بر اساس این نظریه، مقابله مذهبی و نزاعات فرهنگی به عنوان نتیجه تعارض اجتماعی، قدرت و دسترسی به منابع و تفاوت‌های اقتصادی در جامعه بین گروه‌های مختلف به وجود می‌آید.

نظریه تطبیق فرهنگی (Acculturation Theory) توسط جان برنت در سال 1991 مطرح شد. بر اساس این نظریه، در فرآیند تطبیق فرهنگی، افراد با فرهنگ‌های دیگر آشنا می‌شوند و باید سعی کنند تا در این فرآیند به تعادلی بین تحصیل فرهنگی جدید و حفظ فرهنگ قبلی خود برسند.

پیشینه تحقیق درباره مقابله مذهبی

مقابله مذهبی به عنوان یکی از مسائل مهم در سطح جامعه، همواره مورد توجه محققین و پژوهشگران قرار گرفته است. بررسی تاریخ تحقیقات در این حوزه نشان می‌دهد که تحقیقاتی در این زمینه از دهه 1960 میلادی آغاز شد و توسط گروه‌های مختلفی از محققین و پژوهشگران در سطح جهان انجام شده است.

اولین تحقیقات در حوزه مقابله مذهبی به طور عمده در دهه 1960 میلادی در زمینه رفتار مذهبی و تأثیر آن بر رفتارهای اجتماعی انجام شد. پس از آن، تحقیقات بیشتری در حوزه تأثیر مذهب بر عملکرد سیاسی و تحولات اجتماعی صورت گرفت. این تحقیقات به بررسی اثرات مذهب بر فرایند تأییدیه، حمایت از حقوق مدنی، مشارکت سیاسی، تغییرات اجتماعی و اقتصادی و همچنین تأثیر مذهب بر روابط بین فرهنگی پرداختند.

در سال‌های اخیر، با افزایش تحقیقات در حوزه مذهب و جامعه‌شناسی، بررسی مقابله مذهبی و نزاعات فرهنگی به عنوان یکی از موضوعات مهم در این حوزه مطرح شده است. تحقیقات اخیر در این زمینه به بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری نزاعات فرهنگی و مذهبی، روش‌های مقابله با این نزاعات و تأثیر آن‌ها بر جوامع مختلف متمرکز شده‌اند.